Bu Yazıda EUI-64 ile IPv6 Adres Yapılandırma, IPv6 Adres Türleri (Global Unicast, Unique Local, Link Local, Anycast, Multicast) Hakkında Bilgi Edineceğiz.
Bu Yazıdan önce IPv6 Part 1 Yazısını okumanızı tavsiye ederim.
EUI-64 ile IPv6 Adres Yapılandırma
EUI - Extended Unique Identifier.
EUI-64, 48 Bitlik MAC Adresini 64 Bitlik Interface Identifier'a Dönüştürme Yöntemidir ve Interface Identifier, /64 IPv6 Adresinin Host Bölümü Olur.
IPv6 Adresi 128 Bittir, Bu Nedenle /64, İlk 64 Bitin Ağ Bölümü ve Son 64 Bitin Host Bölümü olduğu Anlamına Gelir.
MAC Adresinin EUI-64 Interface Identifier'a Nasıl Dönüştürüleceğini İnceleyelim:
1. MAC Adresini İkiye Bölün.
2. Ortasına FFFE Yerleştirin.
Örnekler
Özet: EUI-64, MAC Adres Kullanılarak Otomatik olarak 64 Bitlik Interface Identifier Oluşturulmasına olanak Tanır ve Bu Daha Sonra IPv6 Adresinin Ağ Bölümü ile Birleştirilir.
IPv6 Adres Türleri
Global Unicast Address
- İnternet Üzerinde Kullanılabilen Public Adreslerdir.
- Global Unicast Address Kullanabilmek için Kayıt olmalısınız. Public Adresler Olduğundan Küresel olarak Benzersiz (Unique) Olmaları Gerekir. İki Şirket Aynı Global Unicast Address Aralığı Kullanıyorsa, Tam olarak Aynı Sokak Adresine Sahip İki Ev Gibi Sorunlar olacaktır.
- Address Range: 2000::/3 (2000:: to 3FFF:FFFF:FFFF:FFFF:FFFF:FFFF:FFFF:FFFF).
- Gelen bir Güncelleme ile Başka Amaçlar için Ayrılmayan Tüm Adresler Global Unicast Address Oldu.
Global Unicast Address Örnek
Mavi Kısım ISP Tarafından Şirkete Atanan 48 Bitlik Global Unicast Prefix Bölümüdür. Şirket Bu /48 Adres Bloğunu Dilediği gibi Kullanmakta Özgürdür. IPv6 Adresleri Genellikle /64 Prefix Length Kullandığından Kalan 16 Bit Subnet'ler oluşturmak için Kullanılır (Subnet Identifier). 16 Bit, 65000'den Fazla Subnet'e İzin Verir, Bu da Neredeyse Her Amaç için Fazlasıyla Yeterlidir.
Unique Local Address
- İnternette Kullanılamayan Private Adreslerdir. Private IPv4 Adreslerine Benzetebiliriz.
- Unique Local Address Kullanabilmek için Kayıt olmanıza Gerek Yoktur. İç Ağlarda Özgürce Kullanılabilirler ve Küresel olarak Benzersiz (Unique) olmaları Gerekmez.
- Unique Local Address, İç Ağlar Arasında Yönlendirilebilir. Fakat İnternet Üzerinde Yönlendirilemez.
- Address Range: FC00::/7 (FC00:: to FDFF:FFFF:FFFF:FFFF:FFFF:FFFF:FFFF:FFFF).
- Not: 7. Bit Her Zaman 0'dır.
- Gelen bir Güncelleme ile 8. Bitin 1'e Ayarlanması Gerekir. Bu Nedenle Unique Local Adresler FD ile Başlayacaktır (FD00::/7).
Şirketler Ağlarını Birleştirdiğinde Adreslerin Çakışmaması için Global ID Bölümünün Benzersiz (Unique) olması Tavsiye Edilir. Bu Nedenle Global ID Bölümü Genellikle Rastgele Oluşturulur. İki şirketin de Global ID'si aynı olursa iki şirket ağlarını birleştirdiğinde ağın farklı bölümlerinde aynı Subnet olabilir ve bu da birçok soruna neden olabilir. Global ID rastgele oluşturulduğunda yinelenen Subnet'lere sahip olma olasılığı çok düşüktür. Bu nedenle Unique Local Adreslerin Global olarak Benzersiz olması gerekmese de Global ID'yi rastgele oluşturmak ve Public olarak Benzersiz yapmaya çalışmak iyi bir fikirdir.
Link Local Address
- IPv6 Etkinleştirilmiş veya Yapılandırılmış Portlarda Otomatik olarak Oluşturulur.
- Portta IPv6 Etkinleştirme Komutu (config-ig): ipv6 enable
- Bu Komut Otomatik olarak IPv6 Link Local Address Oluşturur.
- Address Range: FE80::/10
- FE80::/10'dan Sonraki 54 Bit 0'dır. Link Local Address, Her Zaman FE80 ile Başlar.
- Interface Identifier (Host Bölümü), EUI-64 Kullanılarak Oluşturulur.
show ipv6 interface brief
Her bir Link Local Adresin, Yapılandırılan Global Unicast EUI-64 Adresi ile Aynı Interface Identifier'ı Kullandığına Dikkat Edin.
Link Local Address, Tek bir Subnet İçindeki İletişim için Kullanılır. Router, Destination IPv6 Adresi Link Local Adres olan Paketleri Yönlendirmez. Paket, Subnet'ler Arasında İletilmez.
Link Local Adreslerin Bazı Gerçek Kullanım Alanları Nelerdir?
- Dinamik Yönlendirme Protokolü. IPv6 için kullanılan OSPFv3, OSPF Komşuluğu (Neighbor Adjaceny), LSA Exchange, vb. İşlemler için Link Local Address Kullanır.
- Yukarıdaki Resimde İki Router'ın OSPF Haberleşmesini Görüyoruz. Source IPv6 Adres olarak Link Local Adres Kullanılıyor. OSPF Konusunda Söylediğimiz gibi OSPFv2 Mesajları 224.0.0.5 ve 224.0.0.6 Multicast IPv4 Adreslerine Gönderiliyordu. OSPFv3'de ise Bu Adreslerin IPv6 Versiyonları Kullanılır (FF02::5 ve FF02::6). IPv6 Multicast Adreslerini Birazdan Öğreneceğiz.
- Link Local Address, Statik Rota için Next Hop Adresi olarak Kullanılabilir.
Link Local Adres Kullanımına Kısa Bir Örnek
2001:DB8:0:1::/64 Subnet'deki PC1, Paketi 2001:DB8:0:2::/64 Subnet'indeki PC2'ye göndermek istiyor.
PC1 Paketi R1 olan Default Gateway 2001:DB8:0:1::1 Adresine Gönderir. R1, Route Tablosunda 2001:DB8:0:2::2 Hedefini Arar ve Next Hop FE80::3'tür, Bu Nedenle Paketi R2'ye İletir.
R2, Route Tablosunda 2001:DB8:0:2::2 Hedefini Arar ve Next Hop FE80::5'tir, Bu nedenle Paketi R3'e İletir.
R3, Route Tablosunda 2001:DB8:0:2::2 Hedefini Arar ve Next Hop FE80::7'dir, Bu Nedenle Paketi R4'e iletir, R4 de Paketi PC2'ye iletir.
Örneğin R1, R3'e Ping Gönderemez. R1, FE80::5 (R3) Link Local Adresine Ping Göndermeyi Denerse Destination IPv6 Adresi, Link Local Adres olduğundan Paket Yönlendirilmez, Çöpe Atılır. Ancak Next Hop Adresleri için Link Local Adresler Gayet İyi Çalışır, Bu Portlarda Herhangi bir Global Unicast Adres veya Unique Local Adres Yapılandırmaya Gerek Yoktur.
Multicast Address
- Unicast Address, One-to-One İletişim için Kullanılan Adreslerdir. Bir Kaynaktan bir Hedefe Doğrudur.
- Broadcast Address, One-to-All İletişim için Kullanılan Adreslerdir. Bir Kaynaktan Subnet İçindeki Tüm Hedeflere Doğrudur.
- Multicast Address, One-to-Many İletişim için Kullanılan Adreslerdir. Bir Kaynaktan Birden Çok Hedefe, Belirli bir Multicast Grubuna Katılan Host'lara Doğrudur.
- Address Range: FF00::/8
- IPv6 Broadcast Adres Kullanmaz (IPv6'da Broadcast Adres Yoktur!).
CCNA Sınavı için Aşağıdaki Tabloyu Bilmemiz Gerekiyor.
IPv6'da Broadcast Adres Olmadığından Multicast FF02::1 Adresi Kullanılır. Hosts Multicast Address veya Nodes Multicast Address olarak da bilinir.
Multicast Address Scopes
- Interface-Local (FF01): FF01 ile Başlar. Bu Adresler Yerel Cihazdan Ayrılmaz. Yerel Cihazda Çalışan bir Servise Trafik Göndermek için Kullanılabilir. Bu Kapsam için Kullanılan Node-Local Terimini de Görebilirsiniz.
- Link-Local (FF02): FF02 ile başlar. Bu Adresler Subnet İçinde Kalır ve Subnet'ler Arasında Yönlendirilmez. Bir Önceki Resimdeki Adreslerin Tümü Subnet İçinde Kalan Link-Local Scope (FF02) Kullanır.
- Site-Local (FF05): FF05 ile Başlar. Router'lar Tarafından İletilebilir. Tanım olarak Bu Adresler, Tek bir Fiziksel Konumla Sınırlı olmalı ve bir WAN Üzerinden İletilmemelidir.
- Organization-Local (FF08): FF08 ile Başlar. Bu Adreslerin Kapsam olarak Site-Local Multicast Adreslerden Daha Geniş olması Amaçlanmıştır. Örneğin Şirket veya Kuruluştaki Tüm Subnet'leri Kapsayabilir.
- Global (FF0E): FF0E ile Başlar. Bu Adresler Organization-Local Multicast Adreslerden Daha Kapsamlıdır ve İnternet Üzerinde Yönlendirilebilir.
Interface-Local ve Link-Local Scope Dışında, Scope Sınırlarının Ağ Mühendisi Tarafından Tanımlanması Gerekir.
IPv6 Yapılandırılmış Interface Hakkında Bilgi Görüntüleme Komutu: show ipv6 interface interface-id
Bu Daha Önce EUI-64 IPv6 Adres Yapılandırdığımız Router.
Joined group address -> R1'in Bu Portunda Katıldığı Multicast Gruplarıdır.
- FF02::1. All Nodes/Hosts Multicast Adresidir ve Scope = Link-Local. R1 G0/0 Portu 2001:DB8::/64 Subnet'indeki bir Hosttur, Bu Nedenle Subnet'deki Tüm Hostlar Bu Multicast Grubuna Otomatik Katılır.
- FF02::2. All Routers Multicast Adresidir ve Scope = Link-Local. R1 bir Router'dır, Dolayısıyla Bu Multicast Grubuna Otomatik olarak Katılır.
Anycast Address
- IPv6'nın yeni bir özelliğidir.
- One-to-One-of-Many İletişim için Kullanılan Adreslerdir.
- Anycast'de Birden Çok olası Hedef Vardır, Fakat Trafik Sadece Birine Gönderilir. Bu Nasıl Çalışıyor?
- Birden çok Router, Aynı IPv6 Anycast Adresi ile Yapılandırılır.
- Anycast Adresin Reklamını Yapmak için Dinamik Yönlendirme Protokolü Kullanılır.
- Hostlar Anycast Adrese Paket Gönderdiğinde Diğer Router'lar Bunu o IP Adres ile Yapılandırılmış En Yakın Router'a İletir. 'En Yakın', En Küçük Dinamik Yönlendirme Protokol Metriğini İfade Eder.
- Anycast Adresleri için Tanımlanmış Belirli Bir Aralık Yoktur. Normal bir Unicast Address (Global Unicast Address, Unique Local Address) Kullanın ve Bunu Anycast olarak Belirtin.
- IPv6 Anycast Address Yapılandırma Komutu (config-if): ipv6 address address/prefix-length anycast
show ipv6 interface g0/0 komut çıktısında, artık iki IPv6 Adresi vardır.
- Daha Önce Yapılandırdığımız EUI-64 IPv6 Adres:
- Yeni Yapılandırdığımız, Sonunda [ANY] İşareti ile Gösterilen Anycast Adres:
Other IPv6 Addresses
- :: = The Unspecified IPv6 Address.
- Bir Cihaz henüz IPv6 Adresini Bilmediğinde Kullanabilir.
- IPv6 Default Route ::/0 ile Yapılandırılır.
- Bu Adresin IPv4 Eşdeğeri 0.0.0.0'dır.
- ::1 = Loopback Address.
- Yerel Cihazdaki Protocol Stack'i Test Etmek için Kullanılır.
- Bu Adrese Gönderilen Mesajlar Yerel Cihaz İçinde İşlenir ve Diğer Cihazlara Gönderilmez.
- IPv4 Eşdeğeri, 127.0.0.0/8 Adres Aralığıdır.
- IPv6, Loopback Adresleri için Büyük Bir Adres Bloğunu Boşa Harcamak Yerine Çok Daha Verimli olan Tek Bir Adres Kullanır.
Quizs
Cevaplar (Sırası ile):
- d
- b
- d
- c
LAB Çözümü
1.
R1
R2
2.
3.
4.
IPv6'da Statik Rota Yapılandırırken Next Hop Adresi olarak Link Local Adres Kullanılıyorsa, Link Local Adresden Önce Çıkış Interface (Exit Interface) Belirtilmelidir. Bunun Nedeni Link Local Adresin IPv6 Route Tablosuna Eklenmemesi ve Router'ın Trafiği Hangi Porttan İleteceğini Bilememesidir.
Okuduğunuz için teşekkürler.
Yorum Gönder
Yorum Gönder